Soms zijn er van die onderwerpen die zich zo aan je opdringen, dat je er eigenlijk helemaal geen zin hebt om over te schrijven. Heb ik in ieder geval. Hypes. Massa-hysteries. Van die onderwerpen die niet te vermijden zijn in de media, maar waarvan je denkt: “Waar gááát het nu helemaal over?” Moet ik er dan nog een steentje aan bijdragen? Ik kan niet zeggen dat ik nachten wakker heb gelegen over deze vraag, overigens ook niet over het onderwerp van, dat kan ik nu wel verklappen, het virus dat viraal is gegaan, een heuse aandachtstrekker en economiebreker is geworden: COVID-19!
Vraag van een cursist
Gisteren kreeg ik serieus een vraag van een cursist: wat ik van plan was te gaan doen rondom de preventie tegen het Coronavirus. Nog nooit eerder bij de hand gehad. In de loop van mijn trainingsjaren de nodige griepepidemieën langs zien komen, maar hooguit last-minute afmeldingen gehad, nog geen vragen over mijn voorzorgsmaatregelen. Is het allemaal nu al zo gek geworden? Ja dus. Ik snap het niet, zou haast mee gaan doen in complot-denken. Wat maakt deze epidemie, pandemie nu zo groot? Wat maakt dat er zo, voor zover ik het kan inschatten, volledig overdreven wordt gereageerd en ‘vervoorzorgmaatregeld’, waardoor zo’n beetje de hele wereld ontregeld raakt. Hele gebieden in quarantaine, squadrons mensen in witte pakken spuiten hele straten schoon (tenminste, dat vermoed ik, maar volgens mij vergiftigen ze vooral de hele levensomgeving van allerlei organismen), reizen wordt ontraden, handen schudden raakt uit den boze.
Is het de hedendaagse versie van de pest, waarbij in de middeleeuwen (en lang daarna) hele steden ontvolkt raakte? Is het een goddelijke plaag, vergelijkbaar met de zondvloed, die slechts door Noach en zijn familie (en een paartje van elk ander levende diersoort) is overleefd? Nee toch.
Waarom maken we ons toch zo druk?
Het is een flinke griep (of zo), die, net zoals de echte griep die er nu ook schijnt te zijn, voor de overgrote meerderheid van de mensen die ermee besmet raken, ook weer over gaat. Waarom maken we ons dan zo druk? Is het het onbekende, het gevoel dat er (nog) geen zekerheid is dat je er niet dood aan gaat als je het krijgt? Is het een massahysterie, waarin we ons met elkaar gek laten praten?
Wat is eraan te doen? Aan het virus zelf wordt, ga ik vanuit, hard gewerkt door mensen die er verstand van hebben. Aan de gevolgen ervan, met name aan de gevolgen van de angst voor het virus, wordt ook hard gewerkt, maar volgens mij de verkeerde kant op. Helpt dit schrijven dan wel? Dat was ook mijn grote vraag die in ieder geval tot vertraging van deze column heeft geleid.
De medezeggenschap
Ik denk dat de medezeggenschap een rol heeft in dit hele gedoe. Er wordt hoe dan ook een kroon gezet op het leven van alledag, daarmee ook het leven met en in het bedrijf. Kan je wel of niet naar je werk gaan, want besmetting ligt op de loer, toch? Wat wanneer er daadwerkelijk zieken in de buurt zijn, die ook nog eens met COVID-19 in plaats van met een ‘onschuldig’ maar bekend griepvirus besmet zijn? Hoe ga je daar als bedrijf mee om, en als OR? Ik heb me voor de vraag over preventie rondom de training morgen laten leiden door het advies van de Rijksoverheid, hier de link.
Denk dat het toch goed is dat hier binnen de bedrijven op een feitelijke, rustige manier over gecommuniceerd wordt, en ja, daar heeft de OR ook een taak in. Misschien ook wel handig om met elkaar te bepalen wat aan zieke medewerkers gevraagd mag worden en wat erover medegedeeld mag worden. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft hier bijvoorbeeld een hele set beleidsregels voor opgesteld , ik kan me voorstellen dat het handig is hier even als medezeggenschap met HRM over te hebben.
En dan wat te doen met thuiswerken of misschien wel (tijdelijk) ontslag: wat als je bedrijf dat in de problemen komt door het stoppen van aanvoer van materiaal of anderszins? Dat zou ook maar zo kunnen.
De medezeggenschap heeft hier een rol in, een belangrijke wat mij betreft. Misschien wel goed om op hele korte termijn eens een goed overleg hierover te plannen, samen met de (andere) beslissers in het bedrijf, zodat jullie weloverwogen besluiten kunnen nemen, zonder mee te gaan in de hysterie en de angst voor het onbekende. Gezondheid!
Deze column is gepubliceerd op ORnet.nl op 3 maart 2020.
